Câu hỏi đầu tiên chuyển đến Bộ trưởng: Nhà tôi rất nghèo, lại có đông con nhỏ, nghe đài tôi được biết có chính sách cho các hộ người dân tộc thiểu số, ở vùng đặc biệt khó khăn vay vốn phát triển sản xuất. Tôi rất mừng, vậy tôi muốn hỏi Bộ trưởng tiêu chuẩn như thế nào thì được vay vốn? Xin mời Bộ trưởng trả lời câu hỏi này của người dân.

Bộ trưởng Giàng Seo Phử: Để được vay vốn cho sản xuất nâng cao đời sống gia đình trước hết bạn phải nằm trong danh sách bình xét là hộ nghèo tại nơi cư trú, ở địa bàn đặc biệt khó khăn, có hộ khẩu thường trú không phải là diện di cư tự do, có nhu cầu vay vốn, phương án tổ chức sản xuất để sử dụng nguồn vốn vay hiệu quả. Ngân hàng chính sách có hướng dẫn rất cụ thể về việc này, tôi mong gia đình bạn đủ tiêu chí trên để được nằm trong danh sách vay vốn.

Tôi có lời khuyên bạn hãy nói với nhiều người nữa có chung hoàn cảnh như thế đến ngân hàng chính sách để được hướng dẫn chi tiết chuyên môn, nghiệp vụ, thủ tục để được vay vốn nâng cao đời sống, xóa đói giảm nghèo.

Một số người dân gửi thư đến chương trình thắc mắc tại Dự án điện mặt trời do Phần Lan tài trợ nhiều thiết bị vẫn nằm phơi mưa phơi nắng chưa có hiệu quả. Được biết sau khi có ý kiến của Thủ tướng, Bộ trưởng đã có quyết định thanh tra. Vậy kết quả thanh tra như thế nào?

Bộ trưởng Giàng Seo Phử: 6 hệ thống điện mặt trời thuộc dự án này được triển khai ở những xã đặc biệt khó khăn, không có đường ô tô, nhiều xã nằm trên đỉnh núi... Đến nay 6 hệ thống điện này đã hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng trong năm nay.

Đây là dự án được tài trợ hoàn toàn bằng thiết bị, vì thế sắt thép, cột ăng ten phải để ngoài trời chứ không có nhà kho. Nên hiện tượng trước đây người dân hoặc một số người nào đấy nhìn thấy các thiết bị này để phơi nắng, phơi mưa, thì cũng cần nhận thức lại. Tôi khẳng định có việc đó nhưng không gây thất thoát, lãng phí.

Thông qua báo chí Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến, tôi đã quyết định thành lập đoàn thanh tra, thanh tra toàn diện dự án. Đến thời điểm này kết thúc thanh tra và kết luận thanh tra khẳng định không có tham nhũng và lãng phí. Tôi xin khẳng định lại đây là kết luận thanh tra chính thức.

Thưa Bộ trưởng, hiện nay mùa mưa bão đã đến gần vấn đề di dân đối với đồng bào dân tộc miền núi ra khỏi những vùng xung yếu, nguy hiểm được chuẩn bị như thế nào?

Bộ trưởng Giàng Seo Phử: Tôi cho rằng đây là vấn đề lớn đòi hỏi có sự quan tâm chung của các cấp bộ, ngành TƯ, địa phương và trực tiếp đến người dân. Tôi cũng kêu gọi và đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương các tỉnh nhất là các tỉnh miền núi phía Bắc chủ động chỉ đạo các sở ngành, các đơn vị liên quan, cơ quan chức năng, UBND đến cấp huyện, xã phải khảo sát những vùng có nguy cơ sạt lở, nguy cơ lũ ống, lũ quét, nhất là bờ sông, bờ suối, vùng núi cao. Đề nghị các địa phương chủ động chuẩn bị nguồn lực cứu hộ, cứu nạn, ứng cứu kịp thời người dân nơi xảy ra thiên tai.

Trong một buổi làm việc mới đây của Thủ tướng với Ủy ban Dân tộc và Hội đồng Dân tộc của Quốc hội có ý kiến cho rằng đồng bào dân tộc đang bị thu hẹp phạm vi sinh tồn và thiếu đất sản xuất vậy Bộ trưởng có hướng giải quyết như thế nào về vấn đề này?

Bộ trưởng Giàng Seo Phử: Vừa qua Thủ tướng đã chủ trì một buổi làm việc và kết luận của Thủ tướng là phải giải quyết đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho đồng bào dân tộc. Nhưng để khắc phục tình trạng thiếu đất trước hết các địa phương phải tự cân đối, giải quyết cho các hộ thiếu đất. Thứ hai là bố trí đất để chuyển đổi ngành nghề, không chỉ sản xuất nông nghiệp, mà còn mở rộng sản xuất, kinh doanh để làm sao đồng bào có thu nhập cao hơn, đảm bảo an sinh xã hội.

Bên cạnh đó, ở một số tỉnh phía Bắc có hiện tượng di dân vào Tây Nguyên do đồng bào thiếu nước sinh hoạt, sản xuất, vì vậy phải bố trí đầu tư các tỉnh phía Bắc đủ nước sinh hoạt, sản xuất. Ví dụ Hà Giang rất thiếu đất, thiếu nước thì phải xây bể, làm thủy lợi, có bể chứa cho đồng bào có nguồn nước sinh hoạt... để vùng đồng bào này đỡ khó khăn.