Năm 2016, Trường Cán bộ Dân tộc và Viện Dân tộc được tổ chức lại thành Học viện Dân tộc theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Theo Báo cáo tổng kết năm 2016, HVDT đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ: Bố trí, sắp xếp viên chức, người lao động làm việc tại các đơn vị trực thuộc HVDT; công tác chỉ đạo, điều hành của tập thể Lãnh đạo HVDT; công tác thi đua khen thưởng; công tác biên soạn tài liệu và đào tạo bồi dưỡng; tổ chức tốt lớp bồi dưỡng quản lý nhà nước chương trình chuyên viên chính khóa II năm 2016; lớp bồi dưỡng quản lý nhà nước chương trình chuyên viên khóa II năm 2016; tổ chức và quản lý tốt lớp bồi dưỡng kiến thức công tác dân tộc cho cán bộ Ủy ban Trung ương Mặt trận Lào xây dựng đất nước năm 2016; tập huấn kiến thức công tác dân tộc cho cán bộ Ủy ban Trung ương Mặt trận Lào xây dựng đất nước tổ chức tại tỉnh Sả Lạ Văn - Lào; triển khai thực hiện Kế hoạch Chương trình khung phối hợp giữa HVDT với các đơn vị, các Trường Đại học, học viện.

Bên cạnh đó, HVDT cũng thực hiện hiệu quả công tác tổ chức cán bộ, hành chính, văn thư, lưu trữ, quản trị; nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế; công tác thông tin - thư viện, xuất bản tạp chí Nghiên cứu Dân tộc; công tác kế hoạch - tài vụ; công tác khảo thí, đảm bảo chất lượng; công tác cải cách hành chính; công tác khảo thí, đảm bảo chất lượng; làm tốt công tác Đảng và đoàn thể; thực hiện các nhiệm vụ được phân công đúng tiến độ và yêu cầu công việc được giao…

Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Phan Văn Hùng phát biểu chỉ đạo Hội nghị.

Bên cạnh những kết quả đạt được, trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ, HVDT còn tồn tại một số hạn chế: Chưa có cơ chế chính sách thực sự phù hợp với tính chất đặc thù của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác dân tộc; số lượng các nghiên cứu còn ít chưa bao quát hết các vấn đề đang đặt ra. Hoạt động nghiên cứu khoa học của Học viện mới tập trung vào một số vấn đề bức xúc, chưa nghiên cứu các vấn đề mang tính dự báo, dài hạn; hoạt động chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật chưa đa dạng; chưa tạo được nhiều diễn đàn khoa học để trao đổi kinh nghiệm, truyền tải các kết quả nghiên cứu đến các nhà quản lý, nhà khoa học và công chúng.   

Phát huy những kết quả đạt được, năm 2017, HVDT tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm, như: Tiếp tục lãnh đạo thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tạo không khí đoàn kết, đổi mới căn bản về công tác nghiên cứu, đào tạo, bồi dưỡng trong Học viện để hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao; nghiên cứu, xây dựng chỉ tiêu, kế hoạch đào tạo hàng năm, chiến lược, kế hoạch phát triển đồng bộ các hệ đào tạo, bồi dưỡng của Học viện; tổng hợp và rà soát các điều kiện để mở mã ngành đào tạo; biên soạn chương trình, tài liệu bồi dưỡng phục vụ giảng dạy; quy hoạch, tổ chức sắp xếp lại viên chức cho phù hợp với năng lực chuyên môn của từng cá nhân, xây dựng đề án vị trí việc làm của HVDT; thực hiện có hiệu quả các đề tài, dự án cấp Bộ, cấp Quốc gia chuyển tiếp năm 2016; tham mưu xây dựng các hồ sơ đấu thầu đề tài, dự án các cấp, dự án nghiên cứu nước ngoài; đẩy mạnh hợp tác với các nước trên thế giới về công tác dân tộc và nghiên cứu khoa học; phát triển hoạt động liên doanh, liên kết với các trường đại học trên thế giới trong việc tuyển sinh, đào tạo đại học; thực hiện tốt công tác xây dựng kế hoạch chi tiết, dự toán các nhiệm vụ được giao; tổ chức học tập, quán triệt các văn bản liên quan đến công tác CCHC của cơ quan cấp trên; tích cực tham gia có chất lượng vào các phong trào hoạt động của UBDT; xây dựng Đảng bộ bộ phận, các Chi bộ, Công đoàn bộ phận, Đoàn thanh niên bộ phận, Tổ nữ công trong sạch vững mạnh.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Phan Văn Hùng biểu dương và đánh giá cao những kết quả mà HVDT đã đạt được trong thực hiện nhiệm vụ chính trị được Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT giao năm 2016. Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm nhấn mạnh: Việc tổ chức lại Trường Cán bộ Dân tộc và Viện Dân tộc thành HVDT là sự kiện lớn của UBDT, bước đầu đã đi vào ổn định, hoạt động chuyên môn triển khai hiệu quả. Đây là sự cố gắng, phấn đấu của cả tập thể cũng như từng cá nhân HVDT trong đó phải kể đến vai trò quan trọng của người đứng đầu.

Về nhiệm vụ năm 2017, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm yêu cầu: HVDT cần xây dựng các ngành đào tạo; tăng cường hợp tác quốc tế với các tổ chức, các quốc gia và các trường đại học; chú trọng biên soạn giáo trình, tài liệu giảng dạy; xây dựng kế hoạch giảng dạy phù hợp hơn, đưa ra các phương pháp mới; xây dựng nghiên cứu khoa học phục vụ cho việc xây dựng chính sách dân tộc của UBDT; tập trung nâng cao chất lượng các đề tài khoa học; phối hợp chặt chẽ với các vụ, đơn vị trong cơ quan; cụ thể hóa kế hoạch hoạt động năm 2017; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong mọi hoạt động của HVDT; tăng cường hợp tác giảng dạy với các trường đại học, các học viện; bên cạnh đó cần nâng cao năng lực của cán bộ giảng viên, từng bước nâng cao vị thế của HVDT.