Dự Hội nghị có các đồng chí: Nguyễn Hoà Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình Mục tiêu quốc gia; Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Y Thanh Hà Niê Kđăm, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội; Hầu A Lềnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Hồ Văn Niên, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Gia Lai; Y Vinh Tơr, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc  

Khu vực miền Trung - Tây Nguyên gồm 16 tỉnh, thành phố, bao gồm 445 xã khu vực I, 66 xã khu vực II và 476 xã khu vực III, với 3.243 thôn đặc biệt khó khăn, chiếm 24.53% thôn đặc biệt khó khăn, vùng DTTS và miền núi của cả nước. Phần lớn khu vực là miền núi, điều kiện tự nhiên, địa hình phức tạp, bị chia cắt, dân cư sống thưa thớt, không tập trung với nhiều thành phần dân tộc khác nhau, sinh kế còn nhiều khó khăn.

Vì vậy, việc triển khai thực hiện các dự án, tiểu dự án của Chương trình gặp không ít khó khăn, thách thức; đặc biệt là về cơ chế và bộ máy tổ chức thực hiện đã tác động không nhỏ đến tiến độ thực hiện, giải ngân của chương trình. Tỷ lệ giảm nghèo trong đồng bào DTTS đến năm 2024 ước giảm bình quân 5,2%/năm. Kết quả giải ngân vốn ngân sách Trung ương thực hiện Chương trình MTQG 1719 đến thời điểm này của 16 địa phương khu vực miền Trung - Tây Nguyên đạt 60,6%, trong đó vốn đầu tư đã giải ngân được 74,3% và vốn sự nghiệp đã giải ngân được 44,5%.

Các đồng chí Lãnh đạo chủ trì Hội nghị

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hoà Bình nhấn mạnh: Hội nghị đánh giá kết quả cụ thể trong thực hiện từng dự án, tiểu dự án, nội dung thành phần; trong đó chỉ rõ các nội dung còn chậm hoặc vướng mắc trong thực tiễn triển khai; đánh giá kết quả giải ngân các nguồn vốn thực hiện Chương trình và cam kết tỷ lệ giải ngân năm 2024 và cả giai đoạn 2021 - 2025; nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới để hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của Chương trình. Về đề xuất nội dung Chương trình giai đoạn tiếp theo, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đề nghị thông qua Hội nghị, cần xây dựng đề xuất các mục tiêu tổng quát và các mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể của Chương trình; dự kiến về cơ cấu, nội dung các dự án thành phần và nguồn vốn của Chương trình; đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Chương trình…

Khu vực miền Trung và Tây Nguyên mặc dù có tỷ lệ giải ngân chung cao hơn so với bình quân chung của cả nước nhưng tiến độ thực hiện và tỷ lệ giải ngân của các dự án có sự chênh lệch đáng kể. Trong đó cũng có những dự án giải ngân rất thấp, điển hình là Dự án 3 có tỷ lệ giải ngân thấp nhất với 29%. Tương tự, Dự án 9 có tỷ lệ giải ngân tương đối thấp với hơn 32%.

Tại Hội nghị, các đại biểu cùng nhìn nhận lại một số mặt còn tồn tại, hạn chế về: công tác rà soát, xây dựng, ban hành một số nội dung quy định về quản lý, tổ chức, thực hiện chương trình tại một số địa phương còn chậm, có nơi còn lúng túng, có cách hiểu khác nhau trong quá trình nghiên cứu, vận dụng triển khai văn bản hướng dẫn của cấp trung ương; Việc phân bố vốn của một số địa phương còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu về tiến độ thời gian; việc lồng ghép vốn thực hiện các Chương trình MTQG và quy trình thanh quyết toán vốn các địa phương còn gặp lúng túng...

Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Y Vinh Tơr trình bầy báo cáo tại Hội nghị.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết, chúng ta đã ban hành Chương trình MTQG 1719 rất là đúng và toàn diện, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng đối với đồng bào DTTS và miền núi. Qua đó, đời sống của đồng bào DTTS đã được nâng lên, tỉ lệ hộ nghèo giảm, hạ tầng cơ sở ngày càng phát triển, y tế, giáo dục ngày càng được nâng cao…

Tuy nhiên, Chương trình MTQG 1719 vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Đây là chương trình mới nên một số chính sách vẫn chưa sát với thực tế, chưa phù hợp và khó thực hiện. Mặt khác, tỉ lệ giải ngân chương trình còn thấp, nguyên nhân do sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương chưa thực sự nhuần nhuyễn. Trong khi đó, xây dựng cơ sở hạ tầng khi triển khai cũng gặp khó khăn do nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Ngoài ra, nguồn nhân lực khu vực miền Trung và Tây Nguyên còn thấp so với mặt bằng chung đang trở thành thách thức cho các địa phương.

Các đại biểu tham dự Hội nghị.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh: “Những vấn đề giải quyết sinh kế, nhà ở, đất sản xuất cho người dân vẫn chưa được giải quyết thấu đáo. Đây là vấn đề rất nan giải nên trong giai đoạn tới, cần phải ưu tiên hàng đầu việc giải quyết sinh kế, thoát nghèo bền vững cho người dân. Các địa phương cần phải tiếp tục rà soát hành làng pháp lý để điều chỉnh cho phù hợp. Đồng thời, rà soát các dự án đã và đang làm, lựa chọn những dự án có tác dụng thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững để thực hiện đầu tư. Bên cạnh những chính sách hỗ trợ, các địa phương cũng phải tuyên truyền, vận động người dân nỗ lực tự thân thoát nghèo bền vững”.