Tham dự Hội thảo có bà Nguyễn Thị Hà, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH; ông Phan Văn Hùng, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc (UBDT); bà Cao Thị Xuân, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội; ông Đặng Xuân Thanh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; bà Caitlin Wiesen, quyền Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam cùng đại diện một số ban, bộ, ngành và tổ chức quốc tế.

Năm 2015, Việt Nam đã ban hành chuẩn nghèo đa chiều áp dụng cho giai đoạn 2016-2020, đánh dấu bước quan trọng trong quá trình chuyển đổi từ đo lường nghèo theo thu nhập sang đo lường đa chiều. Trong kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) giai đoạn 2016-2020, Việt Nam đặt mục tiêu giảm tỉ lệ hộ nghèo đa chiều bình quân cả nước là 1-1,5%/năm và riêng các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn giảm 4%/năm.

Theo Báo cáo, tỉ lệ nghèo đa chiều của Việt Nam giảm đáng kế từ 15,9% (năm 2012) xuống còn 9,1% (năm 2016), khoảng 6 triệu người đã thoát nghèo. Khoảng cách nghèo giữa các vùng miền và các nhóm dân tộc vẫn là thách thức lớn đối với Việt Nam trong việc thực hiện thành công mục tiêu phát triển bền vững “giảm nghèo ở mọi chiều cạnh và ở mọi nơi”. Tỉ lệ nghèo cùng cực giảm mạnh, từ 49,2% (năm 1992) xuống còn 2% (năm 2016).

Những tiến bộ của Việt Nam trong công tác giảm nghèo đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận. Thành tích về giảm nghèo đã giúp Việt Nam đứng thứ 57/193 nước thành viên của Liên hợp quốc về chỉ số phát triển bền vững (SDG) năm 2018, tăng 9 bậc so với xếp hạng năm 2017. Theo bà Caitlin Wiesen, quyền Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam, các kết quả trên là nhờ sự tăng trưởng rộng trên nhiều lĩnh vực, giúp tạo việc làm cho người dân. Ngoài ra, người dân ở các khu vực khó khăn đã được tiếp cận dễ dàng hơn với các dịch vụ xã hội cơ bản, các chương trình mục tiêu và chính sách bảo trợ xã hội đã giúp những người nghèo nhất cải thiện sinh kế, nâng cao chất lượng sống.

Mặc dù vậy, nghèo đói vẫn tồn tại ở nhiều khu vực, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Tỉ lệ nghèo đa chiều ở vùng miền núi phía Bắc và Tây Nguyên cao gấp 2 lần so với mức trung bình của cả nước. Khoảng cách nghèo đói tính theo các chiều về chỉ tiêu, thu nhập, giáo dục và tiếp cận nhà tiêu hợp vệ sinh ngày càng có sự gia tăng trong giai đoạn 2012-2016. Báo cáo cũng cho thấy các hộ nghèo đa chiều có người khuyết tật được tiếp cận ít hơn với cơ hội giáo dục và việc làm so với mức trung bình của cả nước.

Báo cáo đã đưa ra một số khuyến nghị về chính sách trong thời gian tới như: thúc đẩy việc làm có năng suất nhằm tăng thu nhập cho người lao động; mở rộng diện bao phủ và nâng cao chất lượng dịch vụ xã hội cơ bản; nâng cao hiệu quả các chương trình, chính sách giảm nghèo. Tiếp tục mở rộng đối tượng, chính sách và điều kiện để thực hiện an sinh xã hội, ưu tiên nhóm yếu thế, chịu nhiều tác động của thiên tai, vùng nghèo, vùng đồng bào DTTS. Trong đó, cần tiếp tục cải thiện chất lượng đo lường nghèo đa chiều; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong thiết kế, giám sát và thực thi các chương trình, chính sách và đặc biệt là trao quyền, phân cấp cho địa phương, tăng cường sự tham gia của người dân, chủ thể của quá trình giảm nghèo.

Quang cảnh Hội thảo

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm UBDT Phan Văn Hùng đánh giá rất cao việc tổ chức Hội thảo và các kết quả nghiên cứu của Báo cáo nghèo đa chiều ở Việt Nam. Đây là bản báo cáo cung cấp thông tin toàn cảnh về nghèo đa chiều, với sự đánh giá mang tính độc lập, khách quan, giúp các cơ quan của Việt Nam trong bối cảnh đổi mới chính sách giảm nghèo trong thời gian tới. Chia sẻ về nội dung UBDT đang chuẩn bị hội thảo quốc gia và hội nghị toàn quốc về đánh giá chính sách dân tộc, trong đó có chính sách giảm nghèo trong thời gian qua và đề xuất các ý tưởng chính sách dân tộc cho giai đoạn 2021-2025 và đến năm 2030; Báo cáo sẽ góp phần cung cấp thông tin, sáng kiến, giải pháp quan trọng để hoàn thiện chính sách. Tuy nhiên, Báo cáo cũng chỉ ra nhiều thách thức đối với đồng bào DTTS như: tỉ lệ hộ nghèo cao, sự chênh lệch về thu nhập, mức sống, khoảng cách phát triển giữa một số vùng miền.

UBDT đánh giá rất cao sự phối hợp, hỗ trợ của UNDP với một số cơ quan, đơn vị, chuyên gia để nghiên cứu, tư vấn các chính sách dân tộc, chính sách giảm nghèo trong thời gian qua, đặc biệt là việc triển khai xây dựng Báo cáo nghiên cứu “Giảm nghèo tất cả các chiều cạnh để đảm bảo cuộc sống có chất lượng cho mọi người”. Nhân dịp này, thay mặt Lãnh đạo UBDT, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Phan Văn Hùng cảm ơn sự hỗ trợ đầy ý nghĩa, thiết thực, hiệu quả của Chương trình phát triển Liên hợp quốc trong công tác xây dựng chính sách dân tộc, chính sách giảm nghèo. Mong muốn thời gian tới, UNDP tiếp tục đồng hành cùng các ban, bộ, ngành và UBDT để đổi mới chính sách dân tộc trong thời gian tới.