Cùng đi với đồng chí Khà A Lau, Bí thư Đảng uỷ xã Hang Kia đến trường mầm non Hang Kia (tại khu 3, xóm Hang Kia), chúng tôi cảm nhận được niềm vui của mọi người về ngôi trường mới này. Trước đây, ngành học mầm non thuộc trường PTCS xã. Nay, trường đã được xây dựng khang trang như thế này quả là một kỳ công (vì vấn đề chọn được mặt bằng xây dựng là điều không đơn giản). Từ công trình này, nhiều người biết đến 3 gia đình đã nhường đất nhà, đất vườn để xây trường cho các cháu. Đó là các gia đình ông Vàng A Súa (84 m2) Vàng A Lềnh (200m 2) và Vàng A Páo (60 m2). Anh Vàng A Lềnh ( sinh năm 1967) bộc bạch tâm sự: “Để cho con em mình có đất để xây trường học, gia đình chúng tôi đã bàn bạc và đi đến thống nhất là nhượng một phần đất vườn, đất nhà để nhà trường sử dụng. Cũng vì tương lai con em mình cả thôi mà. Nhà nước còn đầu tư hàng tỷ đồng xây trường, lý gì mình lại tiếc đất, tiếc vườn”. Được biết, gia đình anh Lềnh luôn chăm lo cho việc học tập của con mình. Cháu lớn đang đi học THPT. Các hoạt động liên quan đến giáo dục đều được gia đình tham gia nhiệt tình, nhất là công tác giáo dục, tuyên truyền các học viên theo học lớp phổ cập GD. Bí thư Đảng uỷ xã Khà A Lau cho biết: Nhờ công tác tuyên truyền, vận động được đẩy mạnh và nhất là thông qua các hoạt động của các ngành đoàn thể, hội khuyến học, mà bà con đã biết được trách nhiệm của mình đối với việc chung, đối với giáo dục. ở xóm Thung Ẳng còn có 3 hộ khác là Khà A Phà, Sùng A Vàng, Giàng Y Chia cũng hiến, nhượng trên 1.700 m2 đất cho nhà trường.

Trường mầm non Pà Cò thoáng rộng hơn vì có sân, có đường đi lối lại thuận hơn cũng có phần cố gắng, nỗ lực của bà con xóm Trà Đáy. Trong đó, gia đình Sùng A Màng đã có nghĩa cử là hiến, nhượng 120 m2 đất vườn cho nhà trường. Anh cho biết: Trước đây, vườn nhà mình chuyên trồng mận, trồng đào. Thấy nhà trường cần đất để xây lớp, mở rộng khuôn viên, nhà mình thấy rằng cần phải làm thế thôi. Chung tay lo cho trường, cho lớp của con em mình bằng nhiều cách khác nhau, nhưng tựu chung lại chính là cái tâm đối với giáo dục. Việc làm của Sùng A Giống (xóm Pà Háng lớn) thật bền bỉ cùng thời gian. Thời mà con em người Mông ở Hang Kia, Pà Cò còn xa lạ với các lớp học ở thị trấn Mai Châu, anh Giống là người đã “xuống núi”, dành kinh phí tu sửa nhà trọ cho các em. Thời gian gần đây, anh còn đầu tư làm, tu sửa 150 m đường vào 3 trường ở Pà Cò (mầm non, tiểu học và THCS) và dựng sân khấu nổi cho các em trị giá hơn 100 triệu đồng. Với thành tích đó, anh Giống đã được TW hội khuyến học Việt Nam tặng bằng khen. Thầy giáo Sùng A Dê (Trường tiểu học Pà Cò) cho rằng: “Tấm lòng của anh Giống đối với nhà trường thật đáng quý, đã có tác dụng động viên thầy và trò nhà trường phấn đấu nhiều hơn trong dạy và học. Rất mong ở xã nhà có nhiều người như anh Giống”.  Nỗ lực của anh Giống, anh Màng và cộng đồng người Mông Pà Cò đã góp phần vào bước phát triển của giáo dục nơi đây. Năm 2008, xã Pà Cò được công nhận là đơn vị đã hoàn thành phổ cập GDTH cơ sở. Hiện nay, 10 em là học sinh người Mông Pà Cò đã và đang theo tại các trường đại học.

 Sự nghiệp giáo dục ở Hang Kia, pà Cò đã được “thắp sáng” từ những việc làm thiết thực,  hiệu quả của chính đồng bào Mông nơi đây./.