Ông McCain nói Mỹ nên giúp các nước thành viên ASEAN "xây dựng khả năng phòng thủ và phát hiện trên biển, để phát triển và triển khai các hệ thống cảnh báo sớm và tàu an ninh hàng hải" tại vùng biển tranh chấp, Bloomberg đưa tin.

Nghị sĩ kỳ cựu của đảng Cộng hòa nói rằng chính phủ Mỹ nên dùng các biện pháp ngoại giao để giúp ASEAN giải quyết mâu thuẫn nội bộ và "thiết lập một mặt trận thống nhất".

"Trung Quốc muốn lợi dụng chia rẽ giữa các thành viên ASEAN để thực hiện mục tiêu của họ", AFP dẫn lời McCain tại phát biểu tối 20/6 (sáng nay giờ Hà Nội) tại hội thảo về Biển Đông do Trung tâm chiến lược quốc tế tổ chức.

Thượng nghị sĩ cũng ca ngợi chính sách bảo vệ quyền tự do hải hành ở Biển Đông của chính phủ Tổng thống Barack Obama song khẳng định chính phủ Mỹ cần đi xa hơn nữa. Ông cho rằng Mỹ cần cho các nước khác biết rằng "Mỹ chấp nhận hoặc không chấp nhận những tuyên bố nào, cũng như chúng ta sẵn sàng ủng hộ hành động nào", đặc biệt là để bảo vệ Philippines, một nước đồng minh có hiệp ước phòng thủ chung với Mỹ.

McCain hoan nghênh quan hệ hợp tác với Bắc Kinh và không muốn xảy ra xung đột. Tuy nhiên, thượng nghị sĩ chỉ trích "thái độ hung hăng" và "những tuyên bố chủ quyền không có cơ sở" của Trung Quốc, coi là nguyên nhân gây ra căng thẳng ở Biển Đông gần đây.

Tuần trước, Bắc Kinh tuyên bố sẽ không dùng tới bạo lực ở Biển Đông và yêu cầu các bên "nỗ lực hơn nữa vì hòa bình và ổn định trong khu vực". Trung Quốc cũng yêu cầu các bên không liên quan không can dự vào tình hình Biển Đông. Phát ngôn này đưa ra sau khi thượng nghị sĩ Mỹ Jim Webb kêu gọi một giải pháp đa phương và hòa bình cho các tranh chấp trên biển tại khu vực Đông Nam Á.

Hội thảo về an ninh hàng hải ở Biển Đông tại Mỹ diễn ra trong hai này, quy tụ các chuyên gia, học giả, quan chức nổi tiếng liên quan đến vấn đề này. Đến từ Việt Nam có ba học giả.